11. rocznica katastrofy smoleńskiej

W sobotę 10 kwietnia 2021 r. przypada 11. rocznica katastrofy smoleńskiej - drugiej pod względem liczby ofiar katastrofy w historii polskiego lotnictwa i największej pod względem liczby ofiar katastrofy w dziejach polskich Sił Powietrznych. 11 lat temu podczas podróży na uroczyste obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej zginęło 96 osób, w tym ówcześnie urzędująca para prezydencka. Jedną z ofiar tragicznego lotu do Smoleńska w Rosji był także Ryszard Kaczorowski - Honorowy Obywatel Miasta Łuków.

Samolot z prezydentem RP i jego gośćmi wystartował z warszawskiego Okęcia o godz. 7:27 rano. Miał wylądować w Smoleńsku, a stamtąd samochodami i autokarami delegacja miała dotrzeć do Katynia na miejsce kaźni polskich oficerów, gdzie o godz. 9:30 polskiego czasu miały zacząć się rocznicowe uroczystości żałobne. Zamiast nich, po otrzymaniu dramatycznych, początkowo niepełnych i niejasnych wieści, odprawiono nabożeństwo w intencji polskiej delegacji. Samolot Tu-154M nr boczny 101, należący do 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego, którym zaproszeni przez prezydenta RP goście lecieli do Katynia, rozbił się o godz. 8:41 polskiego czasu w pobliżu lotniska w Smoleńsku, około 20 kilometrów od docelowego miejsca podróży.

W katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r. śmierć poniosło 96 osób. Oprócz członków załogi rządowego samolotu w katastrofie zginął Prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką, najwyżsi dowódcy Wojska Polskiego, szefowie urzędów i instytucji państwowych, a także przedstawiciele parlamentu, działacze społeczni i członkowie Rodzin Katyńskich. Jednym z pasażerów tragicznego lotu był także ostatni prezydent na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. 

Śmierć przedstawicieli polskiej polityki, dyplomacji i kierownictwa Sił Zbrojnych przyniosła daleko idące skutki polityczne i państwowe, uruchamiając m.in. precedensowe zapisy konstytucyjne. Ustawa zasadnicza wskazywała bezpośrednio osobę mającą tymczasowo wykonywać obowiązki głowy państwa, a odrębną procedurę uzupełniania mandatów posłów i senatorów przewidywała ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu. Ponadto w pozostałych przypadkach również zaszła konieczność zastąpienia osób, które poniosły śmieć nieopodal rosyjskiego lotniska. Katastrofa smoleńska, będąca również wielką tragedią z czysto ludzkiego punktu widzenia, w ciągu kilku sekund pozbawiła Polskę kilku organów władzy różnych szczebli.

Niespotykana dotąd tragedia wywołała też ogólnonarodowe poruszenie wśród Polaków, którzy na różne sposoby manifestowali smutek, współczucie i żal po stracie swoich przedstawicieli. Z drugiej strony katastrofa rządowego Tu-154M po latach jeszcze bardziej spolaryzowała społeczeństwo doprowadzając do tego, że spory polityczne z ul. Wiejskiej, gdzie swoją siedzibę ma Sejm i Senat przeniosły się coraz mocniej na zwykłego Kowalskiego. Ponadto do dzisiejszego dnia toczony jest spór o przyczyny katastrofy.

 

PEŁNA LISTA OFIAR KATASTROFY SMOLEŃSKIEJ Z 10 KWIETNIA 2010 R.:

 

Prezydent RP i inni członkowie delegacji:

  • Lech Kaczyński - prezydent RP
  • Maria Kaczyńska - małżonka prezydenta RP
  • Ryszard Kaczorowski - ostatni prezydent RP na uchodźstwie
  • Krzysztof Putra - wicemarszałek Sejmu RP
  • Jerzy Szmajdziński - wicemarszałek Sejmu RP
  • Krystyna Bochenek - wicemarszałek Senatu RP
  • Janusz Kochanowski - rzecznik praw obywatelskich
  • Janusz Krupski - kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
  • Janusz Kurtyka - prezes Instytutu Pamięci Narodowej
  • Sławomir Skrzypek - prezes Narodowego Banku Polskiego
  • Maciej Płażyński - poseł, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
  • Władysław Stasiak - szef Kancelarii Prezydenta RP
  • Aleksander Szczygło - szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
  • Paweł Wypych - sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
  • Stanisław Komorowski - podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
  • Andrzej Kremer - podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
  • Tomasz Merta - podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Mariusz Handzlik - podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
  • Andrzej Przewoźnik - sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa

Przedstawiciele parlamentu (posłowie, senatorowie):

  • Leszek Deptuła
  • Grzegorz Dolniak
  • Grażyna Gęsicka
  • Przemysław Gosiewski
  • Izabela Jaruga-Nowacka
  • Sebastian Karpiniuk
  • Aleksandra Natalli-Świat
  • Arkadiusz Rybicki
  • Jolanta Szymanek-Deresz
  • Zbigniew Wassermann
  • Wiesław Woda
  • Edward Wojtas
  • Janina Fetlińska
  • Stanisław Zając

Przedstawiciele Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń:

  • adw. Joanna Agacka-Indecka - prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
  • Ewa Bąkowska - wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego
  • Anna Maria Borowska - córka ppor. Franciszka Popławskiego, wiceprezes Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej (od 6 listopada 2009)
  • Bartosz Borowski - przedstawiciel Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej, wnuk Anny Marii Borowskiej (syn Franciszka Borowskiego)
  • Czesław Cywiński - prezes Światowego Związku Żołnierzy AK
  • Edward Duchnowski - sekretarz generalny Związku Sybiraków
  • ks. prałat Bronisław Gostomski - dziekan dekanatu Londyn-Północ, proboszcz parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie
  • o. Józef Joniec SchP - prezes Stowarzyszenia Parafiada
  • ks. Zdzisław Król - kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej (1987-2007)
  • ks. Andrzej Kwaśnik - kapelan Federacji Rodzin Katyńskich
  • Tadeusz Lutoborski - były prezes Warszawskiej Rodziny Katyńskiej, syn ppor. Adama Lutoborskiego
  • Bożena Mamontowicz-Łojek - prezes Polskiej Fundacji Katyńskiej
  • Stefan Melak - prezes Komitetu Katyńskiego
  • adw. Stanisław Mikke - wiceprzewodniczący ROPWiM, redaktor naczelny miesięcznika „Palestra”
  • Piotr Nurowski - prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego
  • Bronisława Orawiec-Löffler - bratanica majora Franciszka Orawca, zamordowanego w Katyniu; członkini Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich z Podhala
  • Katarzyna Piskorska - córka Tomasza Piskorskiego
  • Andrzej Sariusz-Skąpski - prezes Federacji Rodzin Katyńskich
  • Wojciech Seweryn - rzeźbiarz, autor Pomnika Ofiar Katynia w Chicago
  • Leszek Solski - syn kpt. Kazimierza Solskiego, oficera i sportowca oraz bratanek majora Adama Solskiego, zamordowanych w Katyniu, członek Stowarzyszenia Rodzina Katyńska
  • Teresa Walewska-Przyjałkowska - Fundacja „Golgota Wschodu”
  • Anna Walentynowicz - działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ „Solidarność”
  • Gabriela Zych - prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu

Przedstawiciele Sił Zbrojnych RP

  • gen. Franciszek Gągor - szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
  • gen. dyw. Tadeusz Buk - dowódca Wojsk Lądowych RP
  • gen. broni pil. Andrzej Błasik - dowódca Sił Powietrznych RP
  • wiceadmirał Andrzej Karweta - dowódca Marynarki Wojennej RP
  • gen. dyw. Włodzimierz Potasiński - dowódca Wojsk Specjalnych RP
  • gen. broni Bronisław Kwiatkowski - Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych RP
  • gen. bryg. Kazimierz Gilarski - dowódca Garnizonu Warszawa
  • bp. gen. dyw. Tadeusz Płoski - katolicki biskup polowy Wojska Polskiego
  • abp gen. bryg. Miron Chodakowski - prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego
  • ks. płk Adam Pilch - p.o. Ewangelickiego Biskupa Wojskowego
  • ks. ppłk pil. Jan Osiński - Ordynariat Polowy Wojska Polskiego

Osoby towarzyszące:

  • ppłk Zbigniew Dębski - członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, sekretarz Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari
  • Katarzyna Doraczyńska - zastępca dyrektora gabinetu szefa Kancelarii Prezydenta, radna dzielnicy Praga-Południe w Warszawie
  • Aleksander Fedorowicz - tłumacz języka rosyjskiego
  • ks. Roman Indrzejczyk - kapelan prezydenta
  • Dariusz Jankowski - aspirant w Zespole Obsługi Organizacyjnej Kancelarii Prezydenta
  • Mariusz Kazana - dyrektor protokołu dyplomatycznego MSZ
  • gen. bryg. Stanisław Nałęcz-Komornicki - kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari
  • płk dr hab. n. med. Wojciech Lubiński - lekarz prezydenta, rzecznik prasowy, sekretarz Rady Naukowej i z-ca komendanta Wojskowego Instytutu Medycznego
  • Barbara Mamińska - dyrektor biura kadr i odznaczeń w Kancelarii Prezydenta
  • Janina Natusiewicz-Mirer - sybiraczka, działaczka społeczna, dawna działaczka opozycji demokratycznej w Krakowie; osoba towarzysząca Annie Walentynowicz w podróży
  • ks. prof. Ryszard Rumianek - rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
  • Izabela Tomaszewska - dyrektor zespołu protokolarnego Kancelarii Prezydenta, odpowiedzialna w Kancelarii za kontakty pierwszej damy
  • Janusz Zakrzeński - aktor teatralny i filmowy, członek rady programowej Związku Piłsudczyków

Pozostałe osoby (załoga, żołnierze Sił Powietrznych RP, cywilne pracownice wojska, funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu):

  • mjr Robert Grzywna
  • kpt. Arkadiusz Protasiuk
  • por. Artur Ziętek
  • chor. Andrzej Michalak
  • Natalia Januszko
  • Barbara Maciejczyk
  • Justyna Moniuszko
  • mł. chor. Agnieszka Pogródka-Węcławek
  • ppłk Jarosław Florczak
  • kpt. Dariusz Michałowski
  • por. Paweł Janeczek
  • ppor. Piotr Nosek
  • st. chor. Artur Francuz
  • chor. Jacek Surówka
  • chor. Paweł Krajewski
  • chor. Marek Uleryk