W sobotę 10 kwietnia 2021 r. przypada 11. rocznica katastrofy smoleńskiej - drugiej pod względem liczby ofiar katastrofy w historii polskiego lotnictwa i największej pod względem liczby ofiar katastrofy w dziejach polskich Sił Powietrznych. 11 lat temu podczas podróży na uroczyste obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej zginęło 96 osób, w tym ówcześnie urzędująca para prezydencka. Jedną z ofiar tragicznego lotu do Smoleńska w Rosji był także Ryszard Kaczorowski - Honorowy Obywatel Miasta Łuków.
Samolot z prezydentem RP i jego gośćmi wystartował z warszawskiego Okęcia o godz. 7:27 rano. Miał wylądować w Smoleńsku, a stamtąd samochodami i autokarami delegacja miała dotrzeć do Katynia na miejsce kaźni polskich oficerów, gdzie o godz. 9:30 polskiego czasu miały zacząć się rocznicowe uroczystości żałobne. Zamiast nich, po otrzymaniu dramatycznych, początkowo niepełnych i niejasnych wieści, odprawiono nabożeństwo w intencji polskiej delegacji. Samolot Tu-154M nr boczny 101, należący do 36. Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego, którym zaproszeni przez prezydenta RP goście lecieli do Katynia, rozbił się o godz. 8:41 polskiego czasu w pobliżu lotniska w Smoleńsku, około 20 kilometrów od docelowego miejsca podróży.
W katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r. śmierć poniosło 96 osób. Oprócz członków załogi rządowego samolotu w katastrofie zginął Prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką, najwyżsi dowódcy Wojska Polskiego, szefowie urzędów i instytucji państwowych, a także przedstawiciele parlamentu, działacze społeczni i członkowie Rodzin Katyńskich. Jednym z pasażerów tragicznego lotu był także ostatni prezydent na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski.
Śmierć przedstawicieli polskiej polityki, dyplomacji i kierownictwa Sił Zbrojnych przyniosła daleko idące skutki polityczne i państwowe, uruchamiając m.in. precedensowe zapisy konstytucyjne. Ustawa zasadnicza wskazywała bezpośrednio osobę mającą tymczasowo wykonywać obowiązki głowy państwa, a odrębną procedurę uzupełniania mandatów posłów i senatorów przewidywała ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu. Ponadto w pozostałych przypadkach również zaszła konieczność zastąpienia osób, które poniosły śmieć nieopodal rosyjskiego lotniska. Katastrofa smoleńska, będąca również wielką tragedią z czysto ludzkiego punktu widzenia, w ciągu kilku sekund pozbawiła Polskę kilku organów władzy różnych szczebli.
Niespotykana dotąd tragedia wywołała też ogólnonarodowe poruszenie wśród Polaków, którzy na różne sposoby manifestowali smutek, współczucie i żal po stracie swoich przedstawicieli. Z drugiej strony katastrofa rządowego Tu-154M po latach jeszcze bardziej spolaryzowała społeczeństwo doprowadzając do tego, że spory polityczne z ul. Wiejskiej, gdzie swoją siedzibę ma Sejm i Senat przeniosły się coraz mocniej na zwykłego Kowalskiego. Ponadto do dzisiejszego dnia toczony jest spór o przyczyny katastrofy.
PEŁNA LISTA OFIAR KATASTROFY SMOLEŃSKIEJ Z 10 KWIETNIA 2010 R.:
Prezydent RP i inni członkowie delegacji:
- Lech Kaczyński - prezydent RP
- Maria Kaczyńska - małżonka prezydenta RP
- Ryszard Kaczorowski - ostatni prezydent RP na uchodźstwie
- Krzysztof Putra - wicemarszałek Sejmu RP
- Jerzy Szmajdziński - wicemarszałek Sejmu RP
- Krystyna Bochenek - wicemarszałek Senatu RP
- Janusz Kochanowski - rzecznik praw obywatelskich
- Janusz Krupski - kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
- Janusz Kurtyka - prezes Instytutu Pamięci Narodowej
- Sławomir Skrzypek - prezes Narodowego Banku Polskiego
- Maciej Płażyński - poseł, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
- Władysław Stasiak - szef Kancelarii Prezydenta RP
- Aleksander Szczygło - szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
- Paweł Wypych - sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
- Stanisław Komorowski - podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
- Andrzej Kremer - podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
- Tomasz Merta - podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Mariusz Handzlik - podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
- Andrzej Przewoźnik - sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
Przedstawiciele parlamentu (posłowie, senatorowie):
- Leszek Deptuła
- Grzegorz Dolniak
- Grażyna Gęsicka
- Przemysław Gosiewski
- Izabela Jaruga-Nowacka
- Sebastian Karpiniuk
- Aleksandra Natalli-Świat
- Arkadiusz Rybicki
- Jolanta Szymanek-Deresz
- Zbigniew Wassermann
- Wiesław Woda
- Edward Wojtas
- Janina Fetlińska
- Stanisław Zając
Przedstawiciele Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń:
- adw. Joanna Agacka-Indecka - prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
- Ewa Bąkowska - wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego
- Anna Maria Borowska - córka ppor. Franciszka Popławskiego, wiceprezes Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej (od 6 listopada 2009)
- Bartosz Borowski - przedstawiciel Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej, wnuk Anny Marii Borowskiej (syn Franciszka Borowskiego)
- Czesław Cywiński - prezes Światowego Związku Żołnierzy AK
- Edward Duchnowski - sekretarz generalny Związku Sybiraków
- ks. prałat Bronisław Gostomski - dziekan dekanatu Londyn-Północ, proboszcz parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie
- o. Józef Joniec SchP - prezes Stowarzyszenia Parafiada
- ks. Zdzisław Król - kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej (1987-2007)
- ks. Andrzej Kwaśnik - kapelan Federacji Rodzin Katyńskich
- Tadeusz Lutoborski - były prezes Warszawskiej Rodziny Katyńskiej, syn ppor. Adama Lutoborskiego
- Bożena Mamontowicz-Łojek - prezes Polskiej Fundacji Katyńskiej
- Stefan Melak - prezes Komitetu Katyńskiego
- adw. Stanisław Mikke - wiceprzewodniczący ROPWiM, redaktor naczelny miesięcznika „Palestra”
- Piotr Nurowski - prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego
- Bronisława Orawiec-Löffler - bratanica majora Franciszka Orawca, zamordowanego w Katyniu; członkini Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich z Podhala
- Katarzyna Piskorska - córka Tomasza Piskorskiego
- Andrzej Sariusz-Skąpski - prezes Federacji Rodzin Katyńskich
- Wojciech Seweryn - rzeźbiarz, autor Pomnika Ofiar Katynia w Chicago
- Leszek Solski - syn kpt. Kazimierza Solskiego, oficera i sportowca oraz bratanek majora Adama Solskiego, zamordowanych w Katyniu, członek Stowarzyszenia Rodzina Katyńska
- Teresa Walewska-Przyjałkowska - Fundacja „Golgota Wschodu”
- Anna Walentynowicz - działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ „Solidarność”
- Gabriela Zych - prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu
Przedstawiciele Sił Zbrojnych RP
- gen. Franciszek Gągor - szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
- gen. dyw. Tadeusz Buk - dowódca Wojsk Lądowych RP
- gen. broni pil. Andrzej Błasik - dowódca Sił Powietrznych RP
- wiceadmirał Andrzej Karweta - dowódca Marynarki Wojennej RP
- gen. dyw. Włodzimierz Potasiński - dowódca Wojsk Specjalnych RP
- gen. broni Bronisław Kwiatkowski - Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych RP
- gen. bryg. Kazimierz Gilarski - dowódca Garnizonu Warszawa
- bp. gen. dyw. Tadeusz Płoski - katolicki biskup polowy Wojska Polskiego
- abp gen. bryg. Miron Chodakowski - prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego
- ks. płk Adam Pilch - p.o. Ewangelickiego Biskupa Wojskowego
- ks. ppłk pil. Jan Osiński - Ordynariat Polowy Wojska Polskiego
Osoby towarzyszące:
- ppłk Zbigniew Dębski - członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, sekretarz Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Katarzyna Doraczyńska - zastępca dyrektora gabinetu szefa Kancelarii Prezydenta, radna dzielnicy Praga-Południe w Warszawie
- Aleksander Fedorowicz - tłumacz języka rosyjskiego
- ks. Roman Indrzejczyk - kapelan prezydenta
- Dariusz Jankowski - aspirant w Zespole Obsługi Organizacyjnej Kancelarii Prezydenta
- Mariusz Kazana - dyrektor protokołu dyplomatycznego MSZ
- gen. bryg. Stanisław Nałęcz-Komornicki - kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari
- płk dr hab. n. med. Wojciech Lubiński - lekarz prezydenta, rzecznik prasowy, sekretarz Rady Naukowej i z-ca komendanta Wojskowego Instytutu Medycznego
- Barbara Mamińska - dyrektor biura kadr i odznaczeń w Kancelarii Prezydenta
- Janina Natusiewicz-Mirer - sybiraczka, działaczka społeczna, dawna działaczka opozycji demokratycznej w Krakowie; osoba towarzysząca Annie Walentynowicz w podróży
- ks. prof. Ryszard Rumianek - rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Izabela Tomaszewska - dyrektor zespołu protokolarnego Kancelarii Prezydenta, odpowiedzialna w Kancelarii za kontakty pierwszej damy
- Janusz Zakrzeński - aktor teatralny i filmowy, członek rady programowej Związku Piłsudczyków
Pozostałe osoby (załoga, żołnierze Sił Powietrznych RP, cywilne pracownice wojska, funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu):
- mjr Robert Grzywna
- kpt. Arkadiusz Protasiuk
- por. Artur Ziętek
- chor. Andrzej Michalak
- Natalia Januszko
- Barbara Maciejczyk
- Justyna Moniuszko
- mł. chor. Agnieszka Pogródka-Węcławek
- ppłk Jarosław Florczak
- kpt. Dariusz Michałowski
- por. Paweł Janeczek
- ppor. Piotr Nosek
- st. chor. Artur Francuz
- chor. Jacek Surówka
- chor. Paweł Krajewski
- chor. Marek Uleryk