Rondo dla byłych mieszkańców Łukowa

W niedzielę 5 października w Łukowie odbyła się uroczystość symbolicznego nadania nazwy Rondu Pamięci Żydów Łukowskich. Zlokalizowane jest ono w południowej części miasta, w ciągu Alei Króla Władysława Jagiełły, kilkaset metrów od miejsca straceń byłych, żydowskich mieszkańców Łukowa. W wydarzeniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele władz samorządowych, Fundacji Forum Dialogu, historycy i osoby zainteresowane historią miasta.

Pomysł nadania nazwy rondu zlokalizowanemu między ulicami Świderską i Radzyńską wywodzi się od mieszkańca Łukowa, który pod koniec stycznia bieżącego roku złożył stosowną petycję do władz miasta. Wnioskodawca zwrócił uwagę na konieczność upamiętnienia społeczności żydowskiej, która przez stulecia była integralną częścią życia miasta. Petycja mieszkańca została pozytywnie zaopiniowana przez działającą przy Radzie Miasta Komisję Skarg, Wniosków i Petycji, a następnie trafiła pod obrady miejskich radnych. W efekcie, na sesji 26 marca 2025 roku radni podjęli uchwałę w sprawie nadania rondu nazwy Ronda Pamięci Żydów Łukowskich. Decyzja ta jest wyrazem uznania dla roli, jaką społeczność żydowska odegrała w rozwoju gospodarczym, kulturalnym i społecznym Łukowa na przestrzeni ponad 800 lat.

Uroczystość symbolicznego odsłonięcia ronda wpisywała się w obchody 83. rocznicy likwidacji getta żydowskiego w Łukowie i stanowiła ważny gest w kierunku zachowania pamięci o społeczności, która przez wieki współtworzyła historię naszego miasta. Głos podczas spotkania zabrali m.in. dr hab. Sabina Bober reprezentująca Marszałka Województwa Lubelskiego, Leszek Warsz - inicjator nadania nazwyt rondu oraz Jan Karwowski - syn Polaka i ocalonej przez niego Żydówki. O lokalnej historii mówili też dr Krzysztof Czubaszek, regionalista i badacz historii społeczności żydowskiej, a także burmistrz Łukowa Piotr Płudowski i Przewodniczący Rady Miasta Artur Czubaszek.

Część artystyczną przygotowali reprezentanci Teatru Poezji ŁOK, pod kierownictwem Sławomira Żyłki, którzy przytoczyli utwory m.in. urodzonego w Łukowie Jakuba Zonszajna. Następnie uczestnicy uroczystości przejechali na zlokalizowany kilkaset metrów dalej cmentarz żydowski w tzw. Lesie Malcanowskim, gdzie spoczywają szczątki Żydów pomordowanych podczas II wojny światowej. W miejscu tym złożono kwiaty i zapalono znicze. Przytoczono też tragiczną historię tego miejsca.