Środa z profilaktyką: Profilaktyka zdrowia noworodka i wcześniaka

Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach akcji „Środa z profilaktyką” przedstawia kolejną porcję wiedzy na temat zdrowia Polaków. Tym razem NFZ zwraca uwagę na zagadnienia dotyczące noworodków i wcześniaków.

Okres noworodkowy to czas, kiedy dziecko przyzwyczaja się do nowego otoczenia. Podejmowanie działań profilaktycznych od chwili narodzin dziecka to troska o jego prawidłowy rozwój. Dlatego ważne jest otoczenie dziecka odpowiednią opieką.

Noworodek, a wcześniak

Noworodkiem nazywamy dziecko urodzone o czasie, w pierwszych 4 tygodniach życia. Za wcześniaka uważa się dziecko urodzone przedwcześnie, czyli między 22. a 37. tygodniem ciąży. Pierwsze dni i tygodnie po porodzie to ważny czas dla dziecka. Wtedy noworodek przystosowuje się do życia poza organizmem mamy, a w jego organizmie zachodzi wiele zmian.

Badania przesiewowe dla noworodka

U wszystkich nowo narodzonych dzieci wykonuje się badania przesiewowe. Umożliwiają one wczesne wykrycie chorób i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Wykonywanych jest około 30 badań i testów, m.in w kierunku wykrycia:

  • chorób genetycznych: fenyloketonurii, wrodzonej niedoczynności tarczycy, mukowiscydozy, rdzeniowego zaniku mięśni (SMA);
  • wad rozwojowych: badanie pulsoksymetryczne - wykrywa wady serca, badanie wzroku u wcześniaków, badanie słuchu w ramach Programu Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków.

Szczepienia to też profilaktyka

Szczepienia rozpoczynają się już w ciągu pierwszych 24 godzin życia dziecka. Każdy noworodek, u którego nie występują wyraźne przeciwwskazania medyczne, powinien przed opuszczeniem oddziału noworodkowego zostać zaszczepiony przeciwko:

  • wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW typu B);
  • gruźlicy.

Szczepienia wykonywane po urodzeniu:

  • pomagają rozwinąć odporność dziecka;
  • chronią przed wystąpieniem ciężkich chorób zakaźnych i ich powikłań;
  • ratują życie.

Opieka nad noworodkiem

W pierwszych tygodniach życia dziecka rodzicom pomaga położna POZ. W czasie „wizyt patronażowych” położna ocenia stan zdrowia matki i dziecka. Udziela wskazówek dotyczących prawidłowej pielęgnacji noworodka, w tym techniki kąpieli noworodka, pielęgnowania skóry i pępka. Bardzo ważnym elementem wizyt jest obserwacja sposobu karmienia noworodka i wspieranie matki w karmieniu naturalnym.

Czy wiesz, że?

Bilans zdrowia to bezpłatny przegląd zdrowia wykonywany przez pediatrę, lekarza rodzinnego i pielęgniarkę. W pierwszym roku życia dziecko powinno mieć wykonane 4 bilanse. Badania najczęściej przeprowadzane są przed kolejnymi szczepieniami w:

  • 1-4 tygodniu;
  • 2-6 miesiącu;
  • 9 miesiącu;
  • 12 miesiącu.

Wyssane z mlekiem matki

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka. Karm piersią także wtedy, gdy równolegle podajesz żywność uzupełniającą – do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia. Pamiętaj, że składniki zawarte w kobiecym pokarmie wspomagają rozwój między innymi układów: pokarmowego, nerwowego, immunologicznego. Ponadto lekarze podkreślają, że karmienie piersią minimalizuje ryzyko zachorowania na raka piersi. Korzyści ma nie tylko dziecko, ale też mama. Karmienie piersią dla wielu kobiet może nie być łatwym zadaniem. W chwilach trudności wsparcie bliskich, a także położnej znacznie podnosi szanse na długie i skuteczne karmienie. Dlatego jeśli karmisz piersią, nie bój się prosić o pomoc. 

***

„Środy z profilaktyką” to cykliczna akcja Narodowego Funduszu Zdrowia, poświęcona profilaktyce chorób i promocji zdrowia. W związku z sytuacją epidemiologiczną, po kilkutygodniowej przerwie, akcja powróciła w nowej, elektronicznej w formule.